در این مقاله به چیستی معاملات پرپچوال (Perpetual) یا همیشگی خواهیم پرداخت و پس از مطالعهی آن، میتوانید در این مقاله با ترید قراردادهای پرپچوال فیوچرز در صرافی بایننس آشنا شده و از آن کسب درآمد کنید.
قرارداد فیوچرز (Futures) یا آتی چیست؟
قرارداد یا معامله آتی در واقع توافقنامهای جهت خرید یا فروش یک کالا، ارز یا دیگر ابزارهای مالی، در یک قیمت از پیش تعیین شده و در زمان مشخص در آینده است.
برخلاف یک بازار اسپات (Spot Market) سنتی، در بازار معاملات فیوچرز (Futures Market) با تریدرها سریعا تسویه حساب صورت نمیگیرد. بلکه در عوض ، دو طرف معامله قراردادی را که نحوه تسویه حساب را در تاریخی در آینده مشخص میکند، ترید میکنند. همچنین، یک بازار معاملات آتی اجازه خرید یا فروش مستقیم خود کالا یا ارز دیجیتال را به کاربران نمیدهد. بلکه به جای این کار، طرفین درگیر قراردادی را که نمادی از این کالاها یا ارزهای دیجیتال هستند معامله میکنند و ترید واقعی داراییها (یا پول نقد)، در آینده یعنی زمانی که تاریخ انقضاء و سررسید قرارداد فرا برسد، اتفاق میافتد.
بهعنوان مثال، قرارداد فیوچرز برای یک کالای فیزیکی مانند گندم یا طلا را در نظر بگیرید. در برخی از بازارهای آتی سنتی، این قراردادها دارای علامت ارسال نیز هستند، به این معنا که ارسال واقعی کالا در آنها وجود دارد. در نتیجه، طلا یا گندم باید انبار و سپس حمل و نقل شود که در این صورت، هزینههای مازادی (که بهعنوان هزینه حمل شناخته میشوند) را ایجاد میکند. البته بسیاری از بازارهای آتی امروزی امکان تسویه از طریق پول نقد را نیز فراهم کردهاند، به این معنا که معادل نقدی کالای مربوطه پرداخت میشود و ارسال فیزیکی صورت نمیگیرد.
علاوه بر اینها، قیمت طلا یا گندم در بازار معاملات آتی بسته به فاصله تا تاریخ سررسید ممکن است متفاوت باشد. هر چه این فاصله زمانی بیشتر باشد، هزینه حمل، عدم قطعیت بالقوه هزینه در آینده و پتانسیل گپ و فاصله قیمتی بین بازار فیوچرز و اسپات نیز بیشتر خواهد شد.
چرا کاربران قراردادهای آتی و فیوچرز را معامله میکنند؟
- ایجاد پوشش و مدیریت ریسک: این امر اصلیترین دلیل اختراع معاملات آتی است.
- داشتن پوزیشن شورت (فروش): تریدرها با استفاده از این نوع قراردادها میتوانند از ریزش قیمت یک دارایی سود ببرند، حتی اگر صاحب آن نباشند.
- لوریج یا اهرم (Leverage): قابلیت ورود به پوزیشنهایی بزرگتر از تراز و موجودی حساب وجود دارد. در صرافی بایننس، قراردادهای فیوچرز پرپچوال را میتوان تا لورج ۱۲۵ معامله کرد. باید توجه داشت همانطور که لورج میتواند با پولی کمتر سودی بیشتر به ما برساند، ریسک و احتمال از دست دادن سرمایه را هم به همان نسبت بیشتر میکند. لذا اگر مبتدی باشید، بازار فیوچرز میتواند ضررهای خیلی بیشتری از بازار اسپات به شما وارد کند
قرارداد آتی پرپچوال (Perpetual Futures) بایننس چیست؟
قرارداد یا معاملات پرپچوال یا همیشگی (به اشتباه به آن آتی هم گفته میشود که البته معاملات آتی معاملات فوچرز اند که کمی با پرپچوال متفاوتند) نوع خاصی از قراردادهای فیوچرز است که تاریخ انقضایی ندارد. بنابراین، امکان نگهداری پوزیشن تا زمان دلخواه وجود دارد. علاوه بر این، معامله قراردادهای Perpetual بر اساس قیمت شاخص یا ایندکس پرایس (Index Price) دارایی مربوطه صورت میگیرد. قیمت شاخص متشکل از میانگین قیمت در بازارهای اسپات بزرگ و حجم معاملاتی دارایی مربوطه است.
بنابراین، بر خلاف قراردادهای آتی سنتی، معاملات پرپچوال با قیمتی برابر یا نزدیک به بازارهای اسپات ترید میشوند. البته در زمان نوسانات شدید بازار، قیمت مارک (Mark Price) ممکن است با قیمت بازار اسپات متفاوت باشد. اما بزرگترین تفاوت قراردادهای فیوچرز سنتی با معاملات آتی همیشگی، «تاریخ تسویه (Settlement Date)» در حالت سنتی است.
مارجین اولیه (Initial Margin) چیست؟
مارجین اولیه کمترین هزینهای است که برای باز کردن یک پوزیشن لوریج دار و اهرمی باید بپردازید. بهعنوان مثال، برای خرید ۱۰۰۰ واحد بایننس کوین (BNB) با لوریج ۱۰ برابر، باید ۱۰۰ واحد BNB بپردازید. بنابراین مارجین اولیه شما، 10 درصد کل سفارش خواهد بود. مارجین اولیه در واقع هزینهای است که بهعنوان وثیقه (Collateral) عمل کرده و از پوزیشن اهرمی شما محافظت میکند.
مارجین نگهداری (Maintenance Margin) چیست؟
مارجین نگهداری کمترین مقدار وثیقهای است که برای باز نگه داشتن پوزیشن باید داشته باشید. در صورتی که موجودی و تراز مارجین شما به زیر این مقدار برسد، یا از شما درخواست میشود حسابتان را شارژ کنید (که به آن Margin Call میگویند) یا لیکوئید (در ادامه با آن آشنا میشوید) میشوید. اکثر صرافیهای رمز ارزی به طور پیشفرض لیکوئید شدن حساب را انجام میدهند.
به عبارت دیگر، مارجین اولیه هزینهای است که برای باز کردن حساب متقبل میشوید و مارجین نگهداری هم به مقدار مینیمومی که برای باز نگه داشتن حساب نیاز دارید اطلاق میشود. مقدار مارجین نگهداری، پویا و دینامیک بوده و بر اساس قیمت بازار و تراز حساب (همان وثیقه یا Collateral) تغییر میکند.
لیکوئیدیشن (Liquidation) یا نقد شدن چیست؟
اگر ارزش وثیقههای شما به زیر مقدار مارجین نگهداری برسد، حساب فیوچرز نیز ممکن است در معرض لیکوئید شدن قرار بگیرد. در صرافی بایننس، بسته به میزان ریسک و لوریج هر کاربر (بر اساس وثیقه و دارایی خالص آنها)، لیکوییدیشن به طرق مختلفی اتفاق میافتد. هرچه پوزیشن کل شما بزرگتر باشد، مارجین مورد نیاز نیز بزرگتر خواهد بود.
این مکانیسم بر اساس صرافی و بازار متفاوت است، اما بایننس برای لیکوئیدیشن تایر ۱ (یعنی رسیدن تفاوت پوزیشن لانگ و شورت که به آن Net Exposure گفته میشود، به زیر ۵۰۰،۰۰۰ تتر) کارمزد ۰/۵ درصدی دریافت میکند. اگر پس از لیکوئید شدن مبلغ اضافی در حساب وجود داشته باشد، الباقی آن به کاربر بازگردانده میشود. اگر این مقدار کمتر باشد، کاربر اصطلاحا ورشکسته خواهد شد.
به خاطر داشته باشد زمانی که حساب شما لیکوئید میشود، کارمزد اضافی باید بپردازید. برای جلوگیری از این اتفاق، یا باید پوزیشنتان را پیش از لیکویید شدن ببندید، یا مبلغ بیشتری به حساب واریز کنید؛ که این اتفاق باعث ایجاد فاصله بیشتر بین قیمت لیکوئید شدن و قیمت فعلی بازار میشود.
فاندینگ ریت (Funding Rate) در قراردادهای دائمی چیست؟
فاندینگ بهمعنای پرداختهای منظم بین خریداران و فروشندگان، طبق فاندینگ ریت فعلی است. زمانی که مقدار فاندینگ ریت بالای صفر (یعنی مثبت) باشد، تریدرهایی که پوزیشن لانگ (خرید) گرفتهاند به کسانی که پوزیشن شورت (فروش) گرفتهاند، مبلغی را پرداخت میکنند. در طرف مقابل، فاندینگ ریت منفی به معنای پرداخت از سوی شورت تریدرها به لانگ تریدرهاست.
فاندینگ ریت بر اساس دو مشخصه کار میکند: یکی نرخ سود و دیگری وجه تضمین یا پریمیوم (Premium). در معاملات فیوچرز بایننس، نرخ سود ثابت و برابر ۰.۰۳ درصد و وجه تضمین بسته به تفاوت قیمت بین بازارهای اسپات و فیوچرز متفاوت است. از آنجایی انتقال فاندینگ ریت بهصورت مستقیم بین کاربران صورت میگیرد؛ صرافی بایننس هیچ کارمزدی برای این کار دریافت نمیکند.
بنابراین، زمانی که قرارداد پرپچوال آتی بر اساس یک وجه تضمین (بالاتر از قیمت بازارهای اسپات) معامله میشود، بهخاطر فاندینگ ریت مثبت معاملهگران لانگ باید به شورتها مبلغی را پرداخت کنند. بنابراین در چنین شرایطی چون پوزیشنهای لانگ بسته شده و شورتهای جدیدی باز میشوند، انتظار میرود که قیمت کاهش یابد.
قیمت مارک (Mark Price) در معاملات همیشگی چیست؟
قیمت مارک یا مارک پرایس تخمینی از ارزش واقعی (قیمت منصفانه) یک قرارداد در مقایسه با قیمت واقعی معاملاتی (آخرین قیمت) آن است. محاسبه قیمت مارک، از لیکوئید شدنهای غیرمنصفانهای که در زمان نوسان شدید بازار اتفاق میافتد، جلوگیری میکند.
بنابراین قیمت شاخص یا ایندکس پرایس (Index Price) به قیمت در بازارهای اسپات مربوط میشود، اما قیمت مارک نمایانگر ارزش منصفانه یک قرارداد آتی پرپچوال است. در صرافی بایننس، قیمت مارک بر اساس قیمت شاخص و فاندنیگ ریت محاسبه شده و همچنین بخش ضروری محسابه سود و زیان محققنشده (unrealized PnL) محسوب میشود.
سود و زیان یا PNL در معاملات پرپچوال چیست؟
کلمه PNL سرنام عبارت Profit and Loss و بهمعنای سود و زیان است که به دو صورت محقق شده یا واقعی (Realized) و محققنشده (Unrealized) یا غیرواقعی وجود دارد. زمانی که در یک بازار فیوچرز پرپچوال پوزیشن بازی داشته باشید، PNL شما محققنشده یا غیرواقعیست، به این معنا که هنوز هم در واکنش به تحرکات بازار تغییر میکند. هنگامی که پوزیشن را میبندید، PNL محققنشده (Unrealized) به محققشده یا واقعی (realized) تبدیل میشود، حال یا به صورت کامل یا بخشی از آن.
از آنجایی که PNL واقعی به سود و زیان حاصل از پوزیشنهای بسته شده مربوط میشود، رابطهی مستقیمی با قیمت بازار نداشته و صرفا به قیمت سفارشات انجام گرفته مرتبط است. اما PNL غیرواقعی، دائما در حال تغییر بوده و محرک اصلی لیکوئیدیشن بهشمار میرود. بنابراین، از قیمت مارک برای حصول اطمینان از اینکه سود و زیان واقعی شما دقیق و درست است، استفاده میشود.
صندوق بیمه (Insurance Fund) چیست؟
به زبان ساده، صندوق بیمه چیزی است که از منفی شدن تراز حساب تریدرهای بازنده جلوگیری کرده و در عین حال هم سودآوری معاملهگران برنده را تضمین میکند.
برای درک بهتر، اجازه دهید مثالی را با هم بررسی کنیم. فرض کنید آلیس ۲۰۰۰ دلار در حساب فیوچرز بایننس خود دارد، که برای باز کردن یک پوزیشن لانگ ارز دیجیتال بایننس کوین (BNB) به مبلغ ۲۰ دلار برای هر کوین و با لوریج ۱۰ استفاده کرده است. فقط در نظر داشته باشید که آلیس این قرارداد را از فرد دیگری خریده است نه بایننس. بنابراین در طرف مقابل معامله، الکس را داریم که یک پوزیشن شورت به همین اندازه گرفته است.
بهخاطر لوریج ۱۰ برابری، پوزیشن آلیس هماکنون با وثیقه ۲۰۰۰ دلاری، دارای ۱۰۰۰ واحد BNB و ارزشی معادل ۲۰،۰۰۰ دلار است. حالا اگر قیمت BNB از ۲۰ دلار به ۱۸ دلار کاهش یابد، پوزیشن آلیس میتواند بهصورت خودکار بسته شود. این اتفاق به این معناست که داراییهای وی لیکوئید شده و ۲۰۰۰ دلار وی هم کاملا از دست میرود.
حال اگر به هر دلیلی سیستم نتواند بهموقع پوزیشن آلیس را ببندد و قیمت در بازار بیشتر افت کند، صندوق بیمه فعال شده و زیانهای وارده را تا زمان بسته شدن پوزیشن جبران میکند. این اتفاق تغییری برای آلیس ایجاد نمیکند، چراکه پوزیشن وی قبلا لیکوئید شده و تراز حساباش به صفر رسیده است. اما این امر باعث میشود باب سود خودش را از این معامله دریافت کند. بدون وجود صندوق بیمه، تراز آلیس تنها از ۲۰۰۰ دلار به صفر نرسیده و حتی ممکن است منفی شود.
البته در عمل، پوزیشن لانگ آلیس پیش از وقوع این اتفاقات بسته خواهد شد. دلیل این است که مارجین نگهداری وی، کمتر از مقدار حداقلی و مینیموم لازم است. کارمزد لیکوئید شدن حساب مستقیما وارد صندوق بیمه شده و مبالغ اضافی به کاربران بازگردانده میشود.
بنابراین، صندوق بیمه مکانسیمی است که برای استفاده از وثیقههای تریدرهای لیکوئید شده جهت پوشش زیان یا ورشکستگی حسابها، طراحی شده است. در شرایط عادی بازار، انتظار میرود با لیکوئید شدن بیشتر تریدرها، موجودی صندوق بیمه نیز افزایش یابد.
به طور خلاصه، زمانی که کاربران پیش از رسیدن به نقطه سربهسری یا منفی شدن حسابشان لیکوئید میشوند، صندوق بیمه بزرگ و بزرگتر میشود. اما در شرایط حادتر، این سیستم شاید نتواند تمامی پوزیشنها را ببندد، که در این صورت از صندوق بیمه برای پوشش زیانهای بالقوه استفاده خواهد شد. با اینکه این اتفاق شایع نیست، اما در زمان نوسانات شدید یا قدرت نقدشوندگی (Liquidity) پایین بازار، احتمال رخ دادن آن وجود دارد.
کاهش لوریج خودکار (Auto-deleveraging) چیست؟
اوتو دیلوریجینگ یا کاهش خودکار لوریج و اهرم، روشی برای لیکوئیدیشن متقابل است که تنها در صورت عدم کارکرد صندوق بیمه اتفاق میافتد. با اینکه این اتفاق نیز نادر است، اما این امر نیازمند تریدرهای سودآوری است که بخشی از سود خود را برای جبران ضرر و زیان معاملهگران بازنده اختصاص دهند. متاسفانه، به دلیل وجود نوسان شدید در بازار ارزهای دیجیتال و لوریج بالای ارائه شده به کاربران، حذف کامل این احتمال ممکن نیست.
به عبارت دیگر، لیکوئیدیشن متقابل آخرین مرحلهای است که در صورت عدم پوشش پوزیشنهای ورشکسته شده توسط صندوق بیمه انجام میگیرد. عموما، پوزیشنهای دارای سود (و اهرم) بالاتر، آنهایی هستند که بیشترین مشارکت را دارند. بایننس از یک اندیکاتور برای اطلاع دادن به کاربران درباره جایگاهی که در صف کاهش لوریج خودکار دارند، استفاده میکند.
در بازار فیوچرز بایننس، سیستم از هر روشی برای جلوگیری از کاهش خودکار اهرم استفاده کرده و ویژگیهای مختلفی برای مینیموم کردن اثر آن دارد. در صورت رخ داد این اتفاق، لیکوئیدیشن متقابل بدون دریافت هیگونه کارمزدی انجام شده و سریعا اطلاعیهای به کاربران مربوطه ارسال میشود. کاربران میتوانند در هر زمانی مجددا وارد پوزیشن شوند.
جمع بندی
در آخر خوب است بدانید که بسیاری از تریدرها برای کسب سود مستمر از ترید به دانش و مهارت زیادی نیاز دارند و به همین دلیل بسیاری از تریدرها در اوایل کارشان ترید کردن را با راهنمایی گرفتن از تحلیلگران یا تریدرهای حرفهای شروع میکنند؛ حتی بعضی خودشان ترید نکرده و حاضرند سرمایهشان را به تریدری که دربارهی سود گرفتنش شنیدهاند داده تا او با سرمایهشان ترید کرده و به آنها سود دهد. سرویس کپی تریدینگ اکسلایت، سرویسیست که میتواند این کاربرد را به مراتب با کیفیتتر برای شما انجام دهد. به این صورت که شما تنها دسترسی ترید اکانت فیوچرزتان (تنها دسترسی ترید اکانت پرپچوال فیوچرز خود و نه سرمایه یا نام کاربری و رمز عبور خود!) را به پلتفرم اکسلایت داده، از بین تریدرهای حرفهای اکسلایت یکی را بر اساس کارنامهاش انتخاب میکنید تا هر تریدی که او میکند برای شما کپی شود؛ بدون اینکه سرمایهتان را به آن تریدر داده باشید.
در صورت داشتن هر نوع سوالی دربارهی سرویس کپی تریدینگ یا سرویسهای دیگر مثل ارائه سیگنال یا در مورد طریقه کار بایننس، خوشحال میشویم از طریق چت سایت یا باقی راههای ارتباطی، بیدرنگ آن را از اکسلایت بپرسید.
لازم به ذکر است که در نوشتن این مقاله، از آکادمی بایننس (academy.binance) هم کمک گرفتهایم.
دیدگاهتان را بنویسید